Σάββατο 26 Νοεμβρίου 2016

Ο τεχνοφοβικός σύμβουλος...

Mη τολμήσει... να με πλησιάσει τώρα ο τεχνοφοβικός σχολικός σύμβουλος που έχει αναλάβει εκεί εκτάκτως, λόγω συνταξιοδότησης τους προηγούμενου συμβούλου, το σχολείο στην Δάφνη, ο Παναγιώτης ο Πίλουρης. Από τη μια φορά που παρακολούθησα σεμινάριο σου εκεί στου Ζωγράφου στις 16 Ιουνιόυ στο τέλος της σχολικής χρονιάς κατάλαβα τι παλαιολιθικά μυαλά κουβαλάς. To μόνο που ήξερες να πεις είναι για το πως οι υπολογιστές και οι νέες τεχνολογίες μας ομογενοποίουν και τους δασκάλους και τους μαθητές. Δεν το είπες ακριβώς έτσι κατά λέξη αυτό το μήνυμα ήθελες να περάσεις.

Μη τολμήσεις ούτε να επέμβεις σε αυτά που θα γίνονται στο περσινό μου σχολείο με τους μαθητές, τους γονείς και τους δασκάλους. Καλύτερα να απέχεις τελείως της όλης καταστάσεως γα να πάρουν και νόημα οι στίχοι του Ελύτη με τους οποίους νομίζω έκλεισες το σεμινάριο σου.

Κύριε Πίλουρη σας ζητούσα μια συνάντηση για αυτό το ποίημα του Ελύτη από τις αρχές του Σεπτέμβρη, γιατί δεν το θυμόμουν, το είχατε στην παρουσίασή σας. Ζητούσα μια συνάντηση πέντε λεπτών μαζί σας για ένα ποίημα του Ελύτη. Τα γνωρίζει αυτά η κ. Κατερίνα Nτζαφέρη η γραμματέας των σχολικών συμβούλων που ίσως την έπρηξα και λίγο με τα πήγαινε έλα εκεί στην Υμηττού 219 στο Παγκράτι. Στα αρχιδάκια σας με γράψατε κύριε Πίλουρη. Τρεις μήνες στα αρχιδάκια σας. Μπορεί το ποίημα που ζητούσα να είναι και αυτό που μου έστειλε η κ. Ντζαφέρη στο email αλλά ξαναήρθα από εκεί γιατί νομίζω ότι τελικά ήταν κάποιο άλλο από αυτά που παρουσιάσατε τότε και ζήτησα να σας δω. Δεν θυμάμαι. Σημασία έχει κ. Πίλουρη ότι δεν βρήκατε 5λεπτά χρόνο να συναντήσετε έναν δάσκαλο που ζητάει μια πληροφορία από εσάς.

Και σας έφερα και την καταγγελία που έκανα στον Συνήγορο του Πολίτη γιατί μια παλιοβρωμιάρα που συνεργάζεται μαζί σας δεν μου δίνει τα πρακτικά του συλλόγου διδασκόντων που χρειάζομαι μαζί με ιατρικό έγγραφο για να δείτε ότι είμαι πολύ πιεσμένος συναισθηματικά και πάλι στα αρχιδάκια σας. Δεν με πήρατε ένα τηλέφωνο να το εξετάσετε το θέμα... Να με ρωτήσετε γιατί τα ζητάω τα πρακτικά και τι συνέβαινε στο περσινό μου σχολείο...

Πάντως κ. Πίλουρη νομίζω το βρήκα το ποίημα που είχατε στην παρουσίαση και θέλω να νοηματοδοτήσει την ανάρτησή μου. Εσείς μου στείλατε την Αυτοψία του Ελύτη αλλά εγώ σας ζητούσα αυτό που φαίνεται παρακάτω.

Για να πάρουν νόημα οι παρακάτω στίχοι του Ελύτη λοιπόν, τους οποίους τους είχες και στο σεμινάριό σου καλύτερα να απέχεις τελείως της όλης καταστάσεως που θα δημιουργηθεί στο σχολείο...

ΜΥΡΙΣΑΙ ΤΟ ΑΡΙΣΤΟΝ [ VIII-ΧΙV]

XIV

Τ' ανώτερα μαθηματικά μου τα έκανα στο Σχολείο της θάλασσας.
Ιδού και μερικές πράξεις για παράδειγμα:

1. Εάν αποσυνθέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομέ-
νουν μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι. Που σημαίνει: με άλλα τόσα
την ξαναφτιάχνεις.

2. Το γινόμενο των μυριστικών χόρτων επί την αθωότητα δίνει πάν-
τοτε το σχήμα κάποιου Ιησού Χρίστου.

3. Η ευτυχία είναι η ορθή σχέση ανάμεσα στις πράξεις (σχήματα)
και στα αισθήματα (χρώματα). Η ζωή μας κόβεται, και οφείλει να
κόβεται, στα μέτρα που έκοψε τα χρωματιστά χαρτιά του ο Matisse.

4. Όπου υπάρχουν συκιές υπάρχει Ελλάδα. Όπου προεξέχει το βου-
νό απ' τη λέξη του υπάρχει ποιητής. Η ηδονή δεν είναι αφαιρετέα.

5. Ένα δειλινό στο Αιγαίο περιλαμβάνει τη χαρά και τη λύπη σε το-
σο ίσες δόσεις που δε μένει στο τέλος παρά η αλήθεια.

6. Κάθε πρόοδος στο ηθικό επίπεδο δεν μπορεί παρά να είναι αντι-
στρόφως ανάλογη προς την ικανότητα που έχουν η δύναμη κι ο αριθ-
μός να καθορίζουν τα πεπρωμένα μας.

7. Ένας «Αναχωρητής» για τους μισούς είναι, αναγκαστικά, για τους
άλλους μισούς, ένας «Ερχόμενος».

Οδυσσέας Ελύτης, Ο Μικρός Ναυτίλος, εκδ. Ίκαρος, Αθήνα 1985.


Και υποτίθεται κ. Πίλουρη ότι είστε ευαίσθητος και σας αρέσει η λογοτεχνία και η ποίηση. Ο ευαισθητούλης έτσι μας το παίξατε και στην πρώτη συνάντηση στο σχολείο και στο σεμινάριο σας. Ο Ελύτης δε είναι ο αγαπημένος σας ποιητής με δεύτερο τον Ρίτσο.

Έμενα γενικά δεν μου αρέσουν οι υπερρεαλιστές ποιητές γιατί άντε να τους καταλάβεις τους υπερρεαλιστές... Τα ποιήματα τους είναι αρτσι μπούρτσι και λουλάς.  Εμένα μου αρέσει πιο πολύ ο Καβάφης που είναι σαφής και κατανοητός...

Καβάφης - Αιωνιότης


Ο Ινδός Aρσούνας, βασιλεύς φιλάνθρωπος και πράος,

μισούσε τες σφαγές. Ποτέ δεν έκαμνε πολέμους.

Πλην του πολέμου ο φοβερός θεός δυσηρεστήθη —

(λιγόστεψεν η δόξα του, άδειασαν οι ναοί του) —

και μπήκε με θυμό πολύ στου Aρσούνα το παλάτι.

Ο βασιλεύς φοβήθηκε και λέει· «Θεέ μεγάλε,

συγχώρεσέ με αν δεν μπορώ ζωή να πάρω ανθρώπου».

Με περιφρόνησι ο θεός απήντησε· «Aπό μένα

νομίζεσαι πιο δίκαιος; Με λέξεις μη γελιέσαι.

Καμιά ζωή δεν παίρνεται. Γνώριζε πως ποτέ του

μήτε γεννήθηκε κανείς, μήτε κανείς πεθαίνει». 


(Από τα Κρυμμένα Ποιήματα 1877-1923, Ίκαρος 1993) 

Τότε που έγραφα εκείνα τα καταθλιπτικά ποιηματάκια, όταν πολύ νέος, έφηβος, είχα ερωτευθεί τον. κ. Κυριάκο τον κατηχητή μου και τον Κωνσταντίνο τον συμφοιτητή μου θα έλεγα ότι τον Καβάφη είχα στο νου μου. Ήθελα τα ποιήματα μου να είναι σαφή και κατανοητά. Για πάρτε ένα δείγμα από κάτω. Ξύπνησα μουσκεμένος ένα πρωινό , είχα δει στο όνειρό μου ότι βρισκόμουν στην αγκαλιά του Κωνσταντίνου, οπότε αυτό για εσένα το έγραψα να το ξέρεις.

Άκου πως θέλω να πεθάνω

Να ζήσω
Να ζήσω
Να ζήσω λίγο την αγκαλιά σου
                λίγο το φιλί σου
                λίγο τον έρωτα
                                          τον εθιστικό
                                          τον ανεκπλήρωτο
                                          τον απόλυτο
Να ζήσω
                κι ύστερα
                                να φύγω
Ναι ΑΚΟΥ!
Άκου τώρα πως θέλω να πεθάνω…
Θέλω να πεθάνω στην αγκαλιά σου
Το μπράτσο σου στο λαιμό μου
Η ανάσα σου πίσω από το αυτί μου
Τα χείλη σου στο κεφάλι μου
Η παλάμη σου πάνω στη δική μου
Τα σώματα μας ενωμένα
Η τελευταία μου αναπνοή
αχ… πόσο θέλω να φύγει τότε
εκείνη…
εκείνη την στιγμή
την πιο ευτυχισμένη στιγμή της ζωής μου
Ναι!
Άκου! Άκου πως θέλω να πεθάνω
Στην αγκαλιά σου θέλω να πεθάνω
Όμως
Φοβάμαι
Φοβάμαι…
ότι την τελευταία στιγμή
θα είμαι μόνος
μόνος…απλά να κοιτώ
                                     την άχαρη
                                          ανούσια σπαταλημένη ζωή μου
Δεν αντέχω…
Βαρέθηκα την μοναξιά…
Άκου! Σου Φωνάζω… Μ’ ακούς;
Ουρλιάζω… ΔΕΝ ΑΝΤΕΧΩ. Μ’ ακούς;
ΣΤΗΝ ΑΓΚΑΛΙΑ ΣΟΥ ΘΕΛΩ ΝΑ ΠΕΘΑΝΩ

(Από τη συλλογή O πεσιμιστής Απρίλης 2003)

Και δεν είναι μόνο ο Κωσταντίνος, είστε όλοι όσοι σας ερωτεύθηκα που θα ήθελα να πεθάνω στην αγκαλιά σας. Βασίλη όμορφε αλήτη που με παράτησες σε περιμένω παντού να το ξέρεις, σαν πιστό σκυλί. Γενικότερα να το ξέρετε αυτό είχα ένα φόβο για τα σκυλάκια στη ζωή μου, και κάποιες φορές κάποια με κυνηγούσαν και πήγαιναν να με δαγκώσουν. Αλλά αυτά που μένουν πιστά στους ανθρώπους, σαν το καλύτερο τους φίλο θέλω να τα παίρνω στη αγκαλιά μου και να τα χαϊδεύω. Σαν πιστό σκυλί που το παράτησαν σε περιμένω Βασίλη παντού. 

Είναι τέλη Νεομβρίου, τώρα που ετοιμάζω αυτό το άρθρο και δεν ξέρω αν θα περάσω πάλι τα Χριστούγεννα μόνος. Θα είναι μάλλον τα τελευταία Χριστούγεννα πριν γίνω διάσημος και θα είμαι μόνος.... Δεν το αντέχω αυτό. Να περάσω την τελευταία νύχτα Χριστουγέννων πριν γίνω διάσημος μόνος. Καλύτερα να πεθάνω σαν το αγοράκι του παρακάτω παραμυθιού του Τριβιζά και να πάω σε ένα καλύτερο κόσμο στο παλάτι του Βασιλιά-Θεού παντοτινά μαζί και με το αχώριστο φίλο μου το δέντρο... 

Όλα αυτά τα χρόνια που ήμουνα μόνος μου όταν ήμουν ξύπνιος έβλεπα όνειρα με όμορφους να με αγκαλιάζουν την νύχτα. Πριν κοιμηθώ ήμουν πάλι μόνος και όταν ξυπνούσα μόνος και πάλι...
Γεγονότα


Μόνη, ἐντελῶς μόνη,
περπατῶ στὸ δρόμο
καὶ πέφτω πάνω σὲ μεγάλα γεγονότα:
Ὁ ἥλιος σὰν ἐπειγόντως νὰ ἐκλήθη ἀπὸ τὴ Δύση
ἀφήνοντας ἡμιτελὲς τὸ δειλινό…
Σὲ λίγο ἡ νύχτα,
κρατώντας τοὺς ἀμφορεῖς τοῦ μυστηρίου,
τῶν ἰδιοτήτων της ἐπαίρετο,
ὅταν τὸ ρεμβῶδες μάτι της, τὸ φεγγάρι,
ἕνα ἀπρόδεκτο, λαθραῖο σύννεφο, πάτησε
καὶ τὴν τύφλωσε.
Τοῦ ἀτυχήματος τούτου
ἐπωφελήθηκε
κάποιος παράξενος κατάσκοπος
-τὸ μεσονύχτιο ὑποπτεύονται-
τὸ σύμπαν πυροβόλησε
καὶ τὸ ἄφησε ἀκίνητο…
Μετὰ ἀπὸ τέτοια γεγονότα,
τὸ γεγονὸς πὼς εἶμαι πάλι μόνη
παρελείφθη.

Από τη συλλογή Ερήμην (1958) της Κικής Δημουλά





Όπως σας είπα εμένα δεν μου αρέσουν οι υπερρεαλιστές ποιητές παρόλα αυτά έχω ένα αγαπημένο ποίημα του Ελύτη και ένα του Ρίτσου. Και οι δύο ήταν κρυφές. Η κρυφή η δεξιούλα ο Ελύτης και η κρυφή κουμουνιστριούλα ο Ρίτσος. Δεν είχαν το θάρρος να το παραδεχθούν ανοιχτά όπως ο Καβάφης.

Δύο νέοι, 23 έως 24 ετών

Απ’ τες δεκάμισυ ήτανε στο καφενείον,
και τον περίμενε σε λίγο να φανεί.
Πήγαν μεσάνυχτα— και τον περίμενεν ακόμη.
Πήγεν η ώρα μιάμισυ· είχε αδειάσει
το καφενείον ολοτελώς σχεδόν.
Βαρέθηκεν εφημερίδες να διαβάζει
μηχανικώς. Aπ’ τα έρημα, τα τρία σελίνια του
έμεινε μόνον ένα: τόση ώρα που περίμενε
ξόδιασε τ’ άλλα σε καφέδες και κονιάκ.
Κάπνισεν όλα του τα σιγαρέτα.
Τον εξαντλούσε η τόση αναμονή. Γιατί
κιόλας μονάχος όπως ήταν για ώρες, άρχισαν
να τον καταλαμβάνουν σκέψεις οχληρές
της παραστρατημένης του ζωής.

Μα σαν είδε τον φίλο του να μπαίνει— ευθύς
η κούρασις, η ανία, η σκέψεις φύγανε.

Ο φίλος του έφερε μια ανέλπιστη είδησι.
Είχε κερδίσει στο χαρτοπαικτείον εξήντα λίρες.

Τα έμορφά τους πρόσωπα, τα εξαίσιά τους νειάτα,
η αισθητική αγάπη που είχαν μεταξύ τους,
δροσίσθηκαν, ζωντάνεψαν, τονώθηκαν
απ’ τες εξήντα λίρες του χαρτοπαικτείου.

Κι όλο χαρά και δύναμις, αίσθημα κι ωραιότης
πήγαν— όχι στα σπίτια των τιμίων οικογενειών τους
(όπου, άλλωστε, μήτε τους θέλαν πια):
σ’ ένα γνωστό τους, και λίαν ειδικό,
σπίτι της διαφθοράς πήγανε και ζητήσαν
δωμάτιον ύπνου, κι ακριβά πιοτά, και ξαναήπιαν.

Και σαν σωθήκαν τ’ ακριβά πιοτά,
και σαν πλησίαζε πια η ώρα τέσσερες,
στον έρωτα δοθήκαν ευτυχείς.

(Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984) 

Καλά για τον Ρίτσο είναι πασίγνωστο,ενταγμένος μάλιστα στο κουμμουνιστικό κόμμα που τον καταπίεζε. Αλλά για τον Ελύτη δεν είναι και τόσο γνωστό. Δεν λέω ο Ελύτης με γυναίκες και με κορίτσια πήγαινε κατά κόρον. Και μάλιστα τον κατηγορούν και οι θεούσες για την ελευθεριακότητά του. Που φθάσαμε σε αυτήν την χώρα να ψέγουν ο θεούσες τον Ελύτη. Πατήστε στο παρακάτω σύνδεσμο να δείτε:


Αλλά να μωρέ κάποια φορά φαίνεται να είχε ερωτευθεί και αυτός κάποιον άντρα και βασανίζονταν και αυτός... Αυτό είναι το αγαπημένο μου ποίημα του Ελύτη...

Είναι νωρίς ακόμη μες στον κόσμο αυτό, μ’ ακούς;
Δεν έχουν εξημερωθεί τα τέρατα, μ’ ακούς;

Οι πελώριες λιάνες και των ηφαιστείων οι λάβες 
Θα’ ρθει μέρα, μ’ ακούς 
Να μας θάψουν, κι οι χιλιάδες ύστερα χρόνοι 
Λαμπερά θα μας κάνουν πετρώματα, μ’ ακούς 
Να γυαλίσει επάνω τους η απονιά, μ’ ακούς 
Των ανθρώπων 
Και χιλιάδες κομμάτια να μας ρίξει 


Στα νερά ένα – ένα, μ’ ακούς  
Τα πικρά μου βότσαλα μετρώ, μ’ ακούς 
Κι είναι ο χρόνος μια μεγάλη εκκλησία, μ’ ακούς 

Όπου κάποτε οι φιγούρες 
Των Αγίων 
Βγάζουν δάκρυ αληθινό, μ’ ακούς 


Ένα πέρασμα βαθύ να περάσω 
Περιμένουν οι άγγελοι με κεριά και νεκρώσιμους ψαλμούς 
Πουθενά δεν πάω, μ’ ακούς 
Ή κανείς ή κι οι δύο μαζί, μ’ ακούς 


Ποιος μιλεί στα νερά καί ποιος κλαίει – ακούς;
Ποιος γυρεύει τον άλλο, ποιος φωνάζει – ακούς;
Είμ’ εγώ που φωνάζω κι είμ’ εγώ που κλαίω, μ’ ακούς 
Σ’ αγαπώ Βασίλη, σ’ αγαπώ μ’ ακούς.


Είχατε πει και κάτι άλλο κ. Πίλουρη στο σεμινάριό σας ότι εμείς δεν έχουμε το δικαίωμα να μιλάμε όπως εκείνοι οι μεγάλοι ποιητές. Εκτός από το ότι αυτοί οι ποιητές ζουν ανάμεσά μας κ. Πίλουρη και μπορεί να είναι κάποιοι από τους μαθητές που συναντάτε στα σχολεία που πηγαίνετε θα ήθελα να σας θυμίσω έναν λόγο του αγαπημένου σας ποιητή και πάλι του Ελύτη...
Είχε πει ο Ελύτης λοιπόν...

Μέσα στη θλίψη της απέραντης μετριότητας, που μας πνίγει από παντού, παρηγοριέμαι ότι κάπου, σε κάποιο καμαράκι, κάποιοι πεισματάρηδες αγωνίζονται να εξουδετερώσουν τη φθορά.

(Μικρά έψιλον) Ελύτης 

Kαι ξέρετε πως εξουδετερώνεται η φθορά φίλοι μου; Ξέρετε πως θα εξουδετερώσουμε την βαρβαρότητα; Γιατί ο Ελύτης τα είχε προβλέψει όλα. Είχε μιλήσει και για την βαρβαρότητα που θα επέλθει...

Είχε πει ο Ελύτης... 

Είναι η βαρβαρότητα. Τη βλέπω να ‘ρχεται μεταμφιεσμένη, κάτω από άνομες συμμαχίες και προσυμφωνημένες υποδουλώσεις. Δεν θα πρόκειται για τους φούρνους του Χίτλερ ίσως, αλλά για μεθοδευμένη και οιονεί επιστημονική καθυπόταξη του ανθρώπου. Για τον πλήρη εξευτελισμό του. Για την ατίμωσή του. 

Ξέρετε πως θα εξουδετερώσουμε την βαρβαρότητα; 

Όπως λέει και το παρακάτω τραγουδάκι στα Γερμανικά, όταν ζεις την στιγμή και μοιράζεσαι τις στιγμές της χαράς και της λύπης. Δεν θα ξανασταθούμε ποτέ ξανά μόνοι στην βροχή όσο αφήνουμε τις καρδιές μας να μας οδηγούν...Για τώρα και για πάντα, σε μια μέρα του απείρου, ορκιστήκαμε αιώνια πίστη σε μια ζωή για την οποία δεν θα μετανιώσουμε ποτέ...


Λοιπόν και αφού συγκινηθήκαμε με τους μεγάλους ποιητές του Έθνους μας ώρα να γελάσουμε και λίγο. Η Σονάτα του Σεληνόφωτος είναι το αγαπημένο μου ποίημα του Ρίτσου. Την Σονάτα του Σεληνόφωτος την διδάσκουν στα Λύκεια. Ξέρετε κάτι επειδή μου την σπάει αυτό που δεν αφήνουν τους μαθητές να απολαύσουν την λογοτεχνία, παρά κάνουν αναλύσεις επί αναλύσεων για το παραμικρό, η τεχνοτροπία, ο ρυθμός, οι ομοιοκαταληξίες. Και τι υπονοεί ο ποιητής με αυτό το ερωτηματικό, γιατί έβαλε το κόμμα εδώ και όχι παρακάτω... Λέξη λέξη τα πιάνουν και τα ποιήματα και τα πεζά λογοτεχνικά κείμενα και οι μαθητές μετά σκυλοβαριούνται... Οπότε για να γελάνε οι μαθητές του Λυκείου όποτε τους διδάσκουν την Σονάτα του Σεληνόφωτος αφιερώνω στους καθηγητές τους καθώς και στα φαεινά μυαλά του υπουργείου που βγάζουν τα Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών την ΨΩΛΑΤΑ ΤΟΥ ΣΕΛΗΝΟΦΩΤΟΣ από τις αγαπημένες ροζ ακρίδες!


Όσον για εσάς κ. Πίλουρη μιας και είστε τεχνοφοβικός σας αφιερώνω την παρακάτω παρωδία βασισμένη στο τραγούδι Hello της Adele. Πάρτε τηλέφωνο μπαντάνα-μπανάνα για να συννενοήστε από εδώ και μπρος!